Ventilatör Nedir?

Ventilatör solunum destek cihazıdır. Cerrahi sırasında veya ciddi bir akciğer hastalığının tedavisi veya normal solumayı etkileyen başka bir durum söz konusu olduğunda ventilatör kullanılabilir. Ventilatör çoğunlukla hastanelerde ancak bazen ev ortamında da kullanılırlar.

Ventilatör; mekanik ventilatör, respiratör, solunum cihazı veya yapay solunum cihazı olarak da adlandırılır.

Ventilatör İle Solunum Desteği Ne Kadar Devam Eder?

Ameliyat bittikten sonra hasta kendisi yeterli soluyabilecek duruma gelince ventilatöre ihtiyaç kalmaz.

Ama bazı insanlar ventilatörlere çok uzun süreler için veya kalan yaşamlarının belki de tümünde ihtiyaç duyabilirler. Bu gibi durumlarda ventilatörler hastane dışında - bakım evlerinde veya hatta evde de kullanılabilirler.

Ventilatör bazı özel koşullar dışında hastalığı veya durumu tedavi etmezler, sadece yaşam desteği için kullanılırlar.

Ventilatöre Bağlı Olmanın Riskleri Nelerdir?

Enfeksiyonlar
Ventilatörde olmanın en ciddi ve sık görülen risklerinden biri pnömonidir (akciğer enfeksiyonu). Nefes borusuna yerleştirilen tüp bakterilerin akciğere girmesini kolaylaştırabilir. Bunun sonucunda Ventilatör İlişkili Pnömoni (VİP) gelişebilir. Solunum tüpü, öksürmeyi zorlaştırabilir, kullanılan bazı ilaçlar da öksürüğü baskılayabilir. Öksürük akciğerler için irritan olan ve infeksiyona yol açan maddelerin havayollarından temizlenmesini sağlayan bir reflekstir.

Ventilatör İlişkili Pnömoni zaten genellikle kritik derecede hasta olan ventilatördeki hastalar için önemli bir sorundur. Pnömoni hastanın diğer hastalıklarının tedavisini de güçleştirebilir. VİP antibiyotiklerle tedavi edilir. VİP gelişen hastalarda aspirasyon veya bazen bronkoskop ile hava yollarındaki sekresyonlardan alınan örnekler mikrobiyolojik incelemeye tabi tutulur. Standart antibiyotiklere yanıt vermeyen bakterilerin belirlenmesi durumunda bunların hangi antibiyotiklere karşı dirençli ve duyarlı oldukları antibiyogram ile belirlenir ve enfeksiyon hastalıkları uzmanlarının önerileri ile antibiyotik tedavileri düzenlenir.

Ventilatöre bağlı hastada diğer bir risk de sinüs enfeksiyonlarıdır. Özellikle burun yolu ile entübe edilmiş hastalarda görülen sinüs enfeksiyonları ağız yolu ile tüp yerleştirilmiş hastalarda da görülebilir. Bu nedenle ventilatör tedavisinin uzun süreceği öngörüldüğünde çok erken dönemde, öngörülemez ise de süre uzadığında trakeostomi tüpü yerleştirilir. Sinüs enfeksiyonları da antibiyotikler ile tedavi edilir.

Ventilatördeki hasta başkaca sorunlar bakımından da risk altında bulunmaktadır:

1-Pnömotoraks: Havanın akciğerlerden, akciğer ile göğüs duvarı arasındaki boşluğa kaçak yapmasıdır. Ağrı ve nefes darlığına yol açabilir. Akciğerlerden birisinin veya bazen her ikisinin de büzüşmesine yol açabilir. Kalp üzerinde baskı oluşturabilir.

2-Akciğer Kanseri:Akciğerlere havanın çok yüksek basınç ile verilmesi akciğerlerde hasara yol açabilir.

3-Oksijen toksisitesi:Yüksek konsantrasyonlarda oksijen de akciğerlerde hasara yol açabilir.

Ventilatördeki hastada kan pıhtısı ve ciddi cilt infeksiyonları riski de vardır. Bu sorunlar belirli hastalıklarda (diyabet, damar hastalıkları) daha fazladır. Yatağa bağımlı olan, yatakta veya tekerlekli sandalyede uzun süre belirli bir pozisyonda kalan hastalarda bu sorunlar daha sık görülür.

Solunum Destek Cihazı (Ventilatör) Ne İşe Yarar?

Solunum destek cihazı/ventilatörler;

1-Kendi başlarına soluma yeteneğini kaybeden kişilerde soluma sağlarlar.

2-Akciğerlere oksijen taşırlar.

3-Vücuttan karbon dioksiti uzaklaştırırlar (karbondioksit toksik de olabilen bir atık gazdır).

4-Hastaların daha kolay nefes almalarını sağlarlar.

Kimler Solunum Destek Cihazına (Ventilatöre) Gereksinim Duyar?

Ventilatörler en sık ameliyat sırasında genel anestezi altındaki hastalarda kullanılır. Anestezi oluşturmakta kullanılan uyku ilaçları, güçlü ağrı kesiciler ve kas gevşemesi sağlayan ilaçlar solunum sistemini etkilerler. Bu nedenle solunumu desteklemek için ventilatör kullanılır.

Ayrıca bir hastalık veya durum sonucu akciğer fonsiyonları bozulduğunda da ventilatör ile solunumu desteklemek gerekebilir.

Ameliyatlarda Neden Solunum Desteği (Mekanik Ventilasyon) Gereklidir?

Ameliyatlarda genel anestezi geçici olarak uyku sağlamaktadır ve uyutma amacı ile kullanılan ilaçlar da normal solunumu bozabilirler. Bu nedenle ameliyatlarda ventilatör ile solunum destek tedavisi uygulamak gerekmektedir.

Ameliyat sırasında genel anestezi alan bir hastanın bir ventilatöre bağlanma olasılığı yüksektir. Anesteziyi başlatmak için kullanılan ilaçlar normal solumayı durdurabilirler. Ventilatör ameliyat sırasında solumanın sürdürülmesine (yapay solunum) yardımcı olur. Ameliyattan sonra hasta bir ventilatöre bağlanmış olduğunu çoğu zaman bilemez.

Farkında olabileceği tek belirti ventilatörü havayoluna bağlayan bir tüpün (endotrakeal tüp) kısa süreli de olsa yol açabileceği hafif boğaz ağrısıdır. Anestezi sonlandırılıp hasta yeterli solumaya başladığında ventilatör ayırılır ve boğaza (nefes borusu içine) yerleştirilmiş olan tüp de çıkartılır. Bütün bu işlemler ameliyat sona erdikten hemen sonra ve hasta tamamen uyanmadan hemen önce gerçekleşir.

Ameliyattan sonra da, geçirilmiş olan ameliyatın özelliklerine bağlı olarak, birkaç saat veya birkaç gün daha ventilatöre bağlı kalınabilir. Ameliyattan sonra ventilatöre bağlı kalan hastaların oranı ameliyat olan hastaların çok küçük bir bölümünü oluştururlar.

Ventilatör Nasıl Kullanılır?

Ventilatör (Solunum makinesi) (mekanik ventilatör) akciğerlere hava üfleyerek kandaki uygun oksijen seviyelerini korumaya yardımcı olur. Mekanik bir ventilatör kullanmak için, sağlık ekibinin hastanın akciğerlerine bir şekilde erişmesi gerekir. Entübasyonlu hastanın akciğerlerine ulaşmak için ağzına veya burnuna bir tüp sokulabilir. Buna entübasyon denir.

Bunun dışında nefes borusuna tıbbi olarak trakea olarak bilinen bir tüp yerleştirilebilir. Nefes borusunda bir açıklık oluşturma prosedürüne de trakeostomi denir .

Mekanik ventilatörler, her hastanın ihtiyaçlarını karşılamak için ayarlanabilen karmaşık makinelerdir.

Hastanın konfor seviyesini artırmak ve kandaki uygun oksijen seviyelerini sağlamak için gün boyunca oldukça sık ayarlamalar yapılır.

Solunum terapistleri ve doktorlar, kontrolleri ayarlamak için protokolleri veya kılavuzları kullanırlar ve değişiklikleri ve gelişmeleri günlük olarak ekiple tartışırlar.

Mekanik Ventilatörler Neden Kullanılır?

Mekanik ventilatör, hastanın nefes almasını ve vücudunun dinlenmesini ve iyileşmesini sağlar.
Mekanik ventilatörlerlerin kullanım alanları :

Ameliyatlarda kısa süreli solunum yardımı olarak
Kritik hastalarda daha uzun süre
Evde normal nefes almakta zorluk çeken insanlar tarafından

Son yirmi yılda ventilatör ve bilgisayar teknolojilerinin birleştirilmesi ile birkaç yeni mekanik ventilasyon modu ortaya çıkmıştır. Bu, doktorların mekanik ventilasyondaki bireysel gereksinimleri karşılamasına giderek daha fazla yardımcı olmuştur.

Akciğer Fonksiyonları Bozulduğunda Solunum Destek Tedavisi

Bir hastalık, bir durum veya başka bir etken solunumu bozduğunda ventilatör gereksinimi doğabilir. Kişi kendisi soluyabiliyor olsa bile solumak için büyük bir çaba ve enerji harcaması gerekebilir. Nefes darlığı ve ciddi bir rahatsızlık hissedebilir. Ventilatör böyle bir durumda solumayı kolaylaştırabilir, soluma işini azaltabilir. Kendisi nefes alamayan hastalar da ventilatöre bağlanırlar.

Akciğer fonksiyonlarını etkileyen birçok hastalık, durum ve etken vardır:

1-Pnömoni ve diğer infeksiyonlar

2-KOAH (Kronik Obstruktif Akciğer Hastalığı) veya diğer akciğer hastalıkları

3-Soluma işlevinde rolü olan sinirleri ve kasları etkileyen hastalıklar, yaralanmalar, durumlar (Üst Omurilik Yaralanmaları, Çocuk Felci-Polio, Miyasteni Gravis, Guillain - Barre, Amiyotrofik Lateral Skleroz-ALS)

4-Kafa travması, beyin kanaması, inme

5-Yüksek dozda ilaç alınması

Ventilatör kişi iyileşinceye kadar nefes almasına yardım eder. Eğer kendi başına yeterli soluyacak kadar bir iyileşme olmaz ise kalan yaşam boyunca ventilatör gereksinimi devam edebilir.

Solunum Destek Tedavisinden (Mekanik Ventilatör) Ne Beklenmelidir?

Ventilatörler ağrıya neden olmazlar. Hava yolundaki tüp bir miktar rahatsızlık verebilir. Yemek yiyebilme ve konuşabilmeyi de engelleyebilirler. Havayolu içine yerleştirilmiş olan tüp ağızdan (veya bazan burundan) yerleştirilmiş bir endotrakeal tüp olabileceği gibi boyun ön duvarından doğrudan nefes borusuna girilerek yerleştirilen bir trakeostomi tüpü de olabilir. Trakeostomi tüpü varlığında yemek yemek ve konuşmak mümkün olabilir.

Ventilatör günlük etkinlikleri ve hareketleri büyük ölçüde kısıtlar. Yatağın içinde veya bir koltukta oturabilmek mümkün olsa bile çok fazla hareket etme ve bulunulan ortamdan uzaklaşma imkanı yoktur.

Uzun süre ventilatör gereksinimi olduğunda taşınabilir bir cihaz kullanılabilir. Böyle bir cihaz kişinin daha rahat hareket etmesini, dışarı çıkmasını sağlayabilir ancak ventilatörün sürekli olarak kişinin yanında taşınmasını gerektirir. Hastanın içinde bulunduğu duruma göre ventilatörün ayarlanması ile cihazın akciğerlere hava göndermesini sağlayan mekanizma tetiklenerek harekete geçirilebilir. Bu mekanizmanın hasta tarafından önceden ayarlanan süre içinde çalıştırılamadığı, tetiklenemediği durumlarda da ventilatör otomatik olarak akciğerleri havalandırır.

Hastanın Ventilatörden Ayırılması (Ventilatör Tedavisinin Sonlandırılması)

Kişiler, kendi solunumları yeterli düzeye ulaştığında ventilatörden ayırılırlar. Bu işlem genellikle ventilatöre gereksinim duyuran sorun yeterince ortadan kalktıktan sonra gerçekleşebilir. İşlem kısa süreli denemelerle başlar. Denemelere başlama sürecinde hastanın kendi solumasına bir süre izin verilir. Bu süreler tedricen artırılarak yeni duruma uyum sağlanmaya çalışılır. Birçok hasta bu ilk denemede başarı ile ventilatörden ayrılırken bazı hastalarda bu süre uzayabilir. Hastanın kendisi yeterli solumayı başardığında ventilatör kapatılır. 

Hasta ventilatörden ayrıldıktan sonra solunumun sağlandığı tüp çıkartılır. Bu sırada hasta öksürebilir. Tüp nefes borusu içinden çıkartıldıktan sonra kısa bir süre ses kısıklığı olabilir.

Tekrarlanan ventilatörden ayırma çabaları uzun bir sürede gerçekleşmeyebilir, bu durumda hasta uzun süre ventilatör ile yaşamak zorunda kalır.

Doğru ev tipi ventilatör nasıl seçilir?

Doğru ev tipi ventilatör seçimi hasta için alınan hayati kararlardan biridir. Çünkü hastanın ev ortamında nefes alabilmesi ve solunum işleyişini ventilatör tarafından sağlayabilmesi için cihazın iyi seçilmesi gerekmektedir. Hasta için en doğru ”ev tipi ventilatör” seçimini hastanın primer hekimi, ya da göğüs hastalıkları hekimi belirler. Hastaya trakeostomi (soluk borusuna delik) açılmadan maske ile solunum desteği verilecek ise non-invaziv ventilatör tercih edilir. Soluk borusu trakeostomi ile açılan hastalarda ise invaziv solunum cihazı kullanılır.

Hasta için kullanılacak ventilatör cihazının hasta taburcu olmadan önce mutlaka hastanede denenmiş olması gerekir. Hasta taburcu olduktan sonra, yoğun bakım deneyimi olan profesyonel bir evde hemşire tarafından ev koşulları uygun hale getirilmeli, evdeki süreç takip edilmeli ve hastanın cihaza uyumu gözlemlenmelidir.

Ventilatör cihazının kullanımı hakkında dikkat edilmesi gerekenler

1-Cihazın tüm elektronik aksamının doğru çalışıp çalışmadığı kontrol edilmelidir. Tuş kilidi özelliği kullanılmalı bu sayede yanlış yerlere basma durumları engellenmelidir. 

2-Ev tipi ventilatörler çok hassas cihazlardır, düşme veya çarpmalar sonucunda parçaları zarar görebilir. Bu durum cihazın garantiden çıkmasına neden olabilir. O nedenle mutlaka sabit bir yüzeye oturtulmalıdır.

3-Ventilatör cihazları dış havayı alarak sirküle ettiği için oda içerisinde havadar bir yere konulmalıdır.

4-Ventilatör cihazı sabit bir yüzeye oturtulmalı, cihazın ısınmasına ve arızalanmasına sebebiyet verebilecek plastik, bez, ahşap gibi yüzeylerle temasından kaçınılmalıdır.

5-Bu cihazlar çok hassastır. Cep telefonu, TV gibi manyetik alanlar cihazın elektriksel sinyalleri ve ayarlarını bozabilir. Bu da hastaya zarar verebilir.

6-Sıcak ortamlar cihazı etkiler ve pil ömrünü kısaltır.  O nedenle kalorifer veya ısıtıcı gibi sıcaklık veren alanlardan uzak tutulmalıdır.

7-Ev tipi ventilatörünfiltresi ayda bir orijinal filtre ile değiştirilmelidir.  Kullanılan filtre yıkanarak tekrar kullanılmamalıdır. Çünkü bu filtreler yıkandığında bakteri tutan partikül özelliğini kaybederler.

8-Nemli ortamlardan uzak tutulmalıdır. Nem cihazın elektriksel aksamında arızalara neden olabilir. 

9-Evde kullanılan ventilatör cihazlarında düşük basınçlı oksijen kaynağı kullanılır. Cihaz bağlantıları sırasında özel aparat hortum veya hortumlar ile bağlantılar sağlanır. Bu hortumların takıldığı noktalara dikkat edilmeli ve iyice sabitlenmelidir.   

10-Cihazdan çıkan kablolar kıvrılmamalı ve sıkıştırılmamalıdır.

11-Cihaz ve aparatları hijyenik olarak sık sık temizlenmelidir.

Ev Tipi Mekanik Ventilatör Cihazlarını Kullanırken Nelere Dikkat Edilir?

Ev tipi mekanik ventilatör cihazları yoğun bakım, göğüs hastalıkları, nöroloji, acil gibi bölümlerde yatan hastaların tedavi sürecinde kullanılır. Bu tip cihazlar çok hassastır ve kullanırken çok dikkatli olmak gerekir. Bu cihazlar evde kullanıldığı için sürekli olarak yanınızda tıbbi veya teknik personel bulunmayacaktır. Ayrıca cihazlar ile kullanılan aksesuarların da temizlik ve bakımı çok önemlidir.

Cihazlardaki arızaları ve problemleri en aza indirmek için lütfen bu sayfada yazılanları dikkatlice okuyunuz ve uygulayınız.

Hasta ile ilgili acil bir durumda 112 acil servis aranmalıdır.

Cihaz tahta, bez, plastik vb. malzemelerin üzerine konulmamalıdır. Bu tip yüzeyler cihazların aşırı ısınmasına ve arızaya sebebiyet verebilir. Ayrıca cihazın hava alamamasına neden olabilir.

Bu cihazlar çok hassastır, en ufak manyetik alanlar dahi (örn: TV, radyo, cep telefonu vb) cihazların elektriksel sinyallerini bozabilir ve hastanıza zarar gelebilir.

Cihaz dış ortamdaki havayı kullandığı için rahat hava alacak şekilde ve ısınmayacak bir yere konulmalıdır.

Cihaz soba, kalorifer vb. ısıtıcıların yakınına konulmamalıdır. Sıcak ortam cihazların çalışmasını olumsuz etkiler, pil ömrünü de kısaltır.

Cihazın filtresi ayda bir değiştirilmelidir. Bu filtreler özel olarak üretilmiştir. Ev tipi mekanik ventilatörde mutlaka orijinal filtre kullanılmalıdır. Orijinal filtre kullanılmadığı takdirde cihaz arızalanabilir ve bu durumda garanti kapsamı dışı bırakılabilir.

Cihazın filtresi yıkanıp tekrar kullanılmamalıdır. Bu filtreler yıkandığında partikül tutucu özelliklerini kaybetmektedir.

Cihaza sıvı temas ettirilmemeli ve banyo gibi buharlı veya nemli ortamlarda tutulmamalıdır. Bu durumda cihazın içine sıvı kaçabilir veya nemden dolayı elektriksel ve elektronik aksamında arıza oluşabilir. Böyle bir durumda cihazınız garanti kapsamı dışı bırakılabilir.

Cihaz düşmeyecek bir yere konulmalıdır. Bu cihazlar çok hassastır, içlerinde özel valf sistemleri ve özel sensörler vardır. Düşürme, çarpma gibi olaylarda bu parçalar zarar görür. Böyle bir durumda cihazınız garanti kapsamı dışı bırakılabilir.

Ev tipi mekanik ventilatörlerde harici düşük basınçlı oksijen kaynağı kullanılabilir. Bu cihazlara oksijen konsantratörü denir. Bu iki cihazın birbirine bağlanması sırasında özel aparatlar kullanılır. Bunlardan bir tanesi oksijen valfidir. Bu parça çok hassas ve kırılgan olabilir. Bu yüzden dikkatli bir şekilde yerine takılması ve çıkarılması gerekir.

Cihazda kullanılan sarf malzemeler ve kablolar kıvrılmamalı ve sıkıştırılmamalıdır.

Cihazda kullanılan solunum devresinin hijyen açısından ayda bir değiştirilmesi önerilir.

Cihazda kullanılan solunum devresi orijinal olmalıdır. Bu parçaların ham maddesi, kalıbı ve ölçüleri cihaza özel olarak üretilmiştir. Cihaz, farklı marka solunum devresi kullanılırsa hastanıza ayarlanan parametrelerden farklı şekilde çalışacaktır. Bu durumda hastanız zarar görebilir. Bir süre sonra da cihaz arızaya sebebiyet verecektir. Bu durumda cihazınız garanti kapsamı dışı bırakılabilir.

Solunum devresi bağlanırken dikkat edilmelidir. Parçaların takıldığı yerlere iyice oturduğundan emin olunmalıdır. Solunum devresinin parçaları kırıldığında veya delindiğinde mutlaka hemen yenisi ile değiştirilmelidir. Her ihtimale karşı mutlaka yeni bir solunum devresi yedekte bulundurulmalıdır.

Solunum devresi değiştirildiğinde cihaz üzerinden kalibrasyonu yapılmalıdır. Böylece mekanik ventilatör cihazı yeni solunum devresini tanır ve hastaya gönderilen hava devreden geçerken basınç ve akış kaybı yaşanmaz.

Ev tipi mekanik ventilatör ile kullanılacak oksijen konsantratörünün kavanozuna su konulmamalıdır. Aksi halde ev tipi mekanik ventilatöre su kaçabilir ve arızaya sebebiyet verebilir. Bu durumda cihaz garanti kapsamı dışı bırakılabilir.

Ev tipi mekanik ventilatörü durdurmadan önce varsa oksijen konsantratörü durdurulmalıdır.

Cihazlarda alarm susturma tuşu vardır. Teknik servisten bu tuşun nasıl kullanıldığını ve işlevini mutlaka öğrenin.

Ev tipi mekanik ventilatör cihazının parametrelerinin nasıl değiştirileceğini teknik servisinizden mutlaka öğrenin. Herhangi bir acil durumda teknik servis veya doktor tarafından yönlendirilerek parametreleri değiştirmeniz gerekebilir.

Cihazların tuş kilidi aktif hale getirilmeli böylece parametreler yanlışlıkla değiştirilemez.

Covidien PB 560 Ev Tipi Ventilatör

• Ağırlık: 4,5 kg
• Boyutlar: 23,5 cm x 31,5 cm x 15,4 cm
• Ses seviyesi: <30 dB
• Güç kaynağı: 100 – 240 VAC, 50/60 Hz – DC 12 – 30 VDC
• Güç tüketimi: 180 V maks
• Dahili batarya: 4,4 Ah
• Batarya ömrü: 11 saate kadar
• Çalışma sıcaklığı: 5 C ile 40 C arası
• Basınç: 8,7 psi – 16 psi
• Alarm seviyesi: 65 – 85 dB
• Modlar:
• CPAP, PSV S, PSV ST, PACV, VACV, PCV, VCV, V SIMV, P SIMV
• Performans Parametreleri:
• Hacim: 50 ml – 2000 ml
• Basınç: 5 mbar – 55 mbar
• İns. Zamanı: 0,3 s – 2,4 s
• Nefes Destek: 1 bpm – 60 bpm
• İns. Hassasiyeti: 1 – 5
• Eks. Hassasiyeti: %5 – %95
• Tepe İns. Basıncı (PIP): 0 mbar – 99 mbar
• Pozitif End Ekspirasyon Basıncı (PEEP): 0 mbar – 99 mbar
• İnspiratuar Tidal Hacim (VTI): 0 ml – 9999 ml
• Ekshalasyon Tidal Hacim (VTE): 20 ml – 9999 ml
• Toplam Solunum Hızı (Rtot): 0 – 99

Breas Vivo 65

Yeni Vivo 65 hastanede veya evde son derece güvenli ve güvenilir ventilasyon gerektiren pediatrik ve yetişkin hastalara yönelik bir yaşam destek ünitesidir. Vivo 65 kliniksel mükemmellik, çok yönlülük ve düşük sahip olma maliyeti sunar.

Kliniksel mükemmellik

En zor koşullar altındaki hastaları tedavi etmek için bakıcıları güvenlik ve kliniksel mükemmelliğe ihtiyaç duyar. Vivo 60 bu talepleri karşılamak için geliştirildi: Pediatrik (5kg’dan itibaren) ve yetişkin ventilatör bağımlı hastalar için tasarlandı.

Son derece hassas volüm dağıtıcı ve tetik hassasiyeti. Birleşik SpO2, CO2, FiO2 görüntüleme, sayısal değerler ve basınç, ekranda akış ve volüm dalga formları, kapsamlı alarm ve PC yazılımı içeren gelişmiş görüntüleme seçenekleri.

Çok yönlülük

Hastane, ev ve mobil kullanım için dizayn edilmiş, çekici İskandinav tasarımı, düşük ses seviyesi, 12 saate varan çalışma süresi ve geniş aksesuar aralığı.

Gelişmiş kullanım ve ayar modları, 3 profil, kaçak veya exhalasyon valfi ile tek ve çift hat devresinin seçimi, invaziv ve non-invaziv

kullanım Vivo 65’ı hasta ihtiyaçlarına çok iyi adapte etmekte ve doktorların öncelikli tercihi olmaktadır.